🌍 Unidade 2 · O clima e as paisaxes do mundo

1️⃣ Tempo atmosférico e clima

Tempo atmosférico: son as características meteorolóxicas que se producen nun momento determinado (horas, días ou poucas semanas).

Clima: é o conxunto de características meteorolóxicas dun lugar ao longo dun período prolongado de tempo.

As principais características meteorolóxicas son: temperaturas e precipitacións.

2️⃣ Factores que determinan o clima

Latitude: canto máis preto do Ecuador, máis cálido é o clima.
Altitude: a maior altitude, menor temperatura (1 °C cada 150 m).
Influencia mariña: o mar suaviza as temperaturas das zonas costeiras.

3️⃣ Zonas e tipos de climas

🌴 Climas cálidos

Ecuatorial: temperaturas elevadas todo o ano, moita humidade e choivas abundantes; vexetación sempre verde.
Tropical: calor todo o ano, dúas estacións (seca e chuviosa); sabanas e bosques tropicais.
Desértico: moi quente e seco, case sen precipitacións.

🌳 Climas temperados

Oceánico: temperaturas suaves e choivas frecuentes; bosques caducifolios (carballos, faias).
Continental: veráns cálidos, invernos fríos; taiga e pradarías.
Mediterráneo: veráns secos e calorosos, invernos suaves; bosque de folla perenne (sobreira, aciñeira, piñeiro).

❄️ Climas fríos

Polar: temperaturas sempre baixo 0 °C; vexetación escasa (tundra).
De montaña: descende 1 °C cada 150 m; pisos vexetais desde cultivos ata neve permanente.

🧭 Mapa conceptual

CLIMA → depende de → latitude, altitude e influencia mariña → condicionan → temperaturas e precipitacións → determinan → zonas climáticas (cálidas, temperadas, frías) → dan lugar a → paisaxes características.

📘 Resumo visual

O tempo atmosférico cambia a curto prazo; o clima mantense a longo prazo.
As temperaturas mídense en °C cun termómetro; as precipitacións, en mm cun pluviómetro.
As zonas climáticas principais son: cálidas (Trópicos), temperadas (entre trópicos e círculos polares) e frías (polares e alta montaña).
Cada clima ten unha paisaxe propia: selva, sabana, deserto, bosque atlántico, taiga, tundra, etc.

📊 Traballo con climogramas

Os climogramas permiten representar as temperaturas medias mensuais e as precipitacións dun lugar ao longo dun ano.

🔹 Como se elabora un climograma:

Debuxa un eixe horizontal con 12 meses (de xaneiro a decembro).
No eixe vertical esquerdo, marca a temperatura (°C).
No eixe dereito, marca as precipitacións (mm).
Representa as temperaturas con puntos vermellos e únelles con liña.
As precipitacións represéntanse con barras azuis.

🔹 Interpretación:

Se hai moita diferenza entre verán e inverno → amplitude térmica alta.
Se hai choivas regulares → clima húmido.
Se hai meses secos → clima árido ou mediterráneo.

🔹 Práctica guiada (editable):

Podes usar esta táboa para rexistrar datos reais e crear o teu propio climograma.

Mes	Temperatura media (°C)	Precipitacións (mm)
Xaneiro
Febreiro
Marzo
Abril
Maio
Xuño
Xullo
Agosto
Setembro
Outubro
Novembro
Decembro

💡 Consello: Podes empregar datos de MeteoGalicia para obter rexistros reais da túa cidade.

🔹 Actividade práctica:

Elabora o climograma do teu concello e compara co de Santiago ou Lugo.
Explica en grupo que factores determinan as diferenzas.

🔬 Laboratorios virtuais e experimentos

Explora e experimenta coas condicións atmosféricas e os efectos do clima nestas simulacións interactivas:

🧠 Autoavaliación

1. Que factores determinan o clima dun lugar?

2. Que diferencia hai entre clima tropical e ecuatorial?

3. Que instrumentos se empregan para medir temperatura e precipitacións?

📝 Método Cornell

Columna esquerda: preguntas clave → Que é o clima? Que tipos hai? Que paisaxes corresponden a cada un?

Columna dereita: notas resumidas → exemplos, características, temperaturas e precipitacións.

Resumo final: O clima depende de varios factores e define as paisaxes do planeta.